Czy zastanawiałeś się kiedyś jak tworzy się muzykę przy użyciu komputera?
Może chcesz tworzyć hip-hopowe bity albo pisać muzykę do filmów i gier, ale nie wiesz jak się za to zabrać i co jest potrzebne? Ten artykuł przybliży Ci absolutne podstawy i wymagania, aby komfortowo zasiąść do pracy jako producent lub kompozytor. Znajdziesz tu potrzebne informacje odnośnie sprzętu, oprogramowania, a także dodatkowych rzeczy, które nastroją Cię do tego fachu. Zacznijmy od hardware’u, czyli sprzętu, który będzie Ci potrzebny.
1. Komputer
Sercem każdego studia jest komputer. Jest to najważniejszy element, który zadecyduje o tym, czy będziemy mogli sobie pozwolić na większe projekty składające się z wielu ścieżek i bezproblemową pracę przy nich. Oczywiście im lepsze komponenty komputera, tym praca będzie szybsza i bardziej komfortowa, ale nie trzeba przepłacać, żeby mieć godną maszynę.
Procesor
Niestety programy stworzone do produkcji muzyki oraz audio działają na zasadzie seryjnego processingu, co w skrócie oznacza, że praca komputera nie może być rozdysponowana pomiędzy kilka komponentów, a cały efekt naszej pracy jest obliczany w tzw. “realtime’ie”, czyli po prostu na bieżąco. Ba, procesor nie może nawet odciążyć jednego rdzenia angażując drugi, w związku z czym ważne jest, aby wybrać procesor z lepszym parametrem “single thread rating”, czyli wydajnością pojedynczego wątka (można to sprawdzić na stronach takich jak www.cpubenchmark.net). Lepiej mieć czterordzeniowy procesor o lepszym SCP, niż sześciordzeniowy o niższym.
Dla porównania granie w gry na PC angażuje najbardziej kartę graficzną, ale także w mniejszym stopniu procesor i RAM.
Absolutną podstawą więc jest procesor wielordzeniowy, co jest zresztą standardem w obecnych czasach. Potrzeba nam co najmniej 4 rdzeni. Taki układ procesora zapewni Ci płynną pracę przynajmniej na początku Twojej przygody. Jeśli brak nam środków na lepsze specyfikacje, 4 rdzenie mogą być dobrym punktem wyjściowym. Taki procesor spokojnie obsłuży do kilkudziesięciu ścieżek MIDI i Audio (o tym później), a jako ciekawostkę dodam, że nawet największe hity radiowe często nie przekraczają 40 ścieżek.
Pamięć RAM
Obok mózgu czyli procesora, pamięć RAM jest drugim najważniejszym elementem.
Jest odpowiedzialna za tymczasowe przechowywanie informacji oraz sampli przykładowo z wtyczek, które wykorzystujemy w danym momencie. W zależności od złożoności naszej pracy, oraz narzędzi, które do niej wykorzystujemy będziemy potrzebować minimum 8GB, lecz zaleca się bezpieczną ilość 16 GB. Profesjonalne, studyjne zestawy komputerowe obsługują nawet do 128GB RAM, ale to już inna bajka.
Dysk SSD
Warto mieć dysk SSD, który pomieści wszystkie nasze projekty, sample, wtyczki VST i ogólnie rzeczy związane z produkcją. Wyobraźmy sobie moment, w którym musimy włączyć duży projekt, który zawiera masę ścieżek, instrumentów MIDI, efektów i do tego jeszcze video, pod które komponujemy muzykę. Takie projekty potrafią ładować się bardzo długo, jeśli nie posiadamy dysku SSD.
Karta Graficzna
Jeśli chodzi o kartę, nie ma to większego znaczenia. Nie musi to być najnowszy RTX, czy nawet GTX1080. Ważne, żeby miała wyjście na drugi monitor, jeśli stwierdzimy, że chcemy troszkę zmienić i polepszyć naszą pracę.
Chłodzenie
Tutaj w grę wchodzą dwa czynniki. Wydajność komputera, oraz emitowany przez niego hałas.
Typowo w studiu nagrań (domowym lub profesjonalnym) staramy się ograniczyć dźwięki otoczenia, czyli przykładowo zgiełk na ulicy, bądź chodzącą wentylację.
Niestety sam komputer też wydaje dźwięk, który potrafi rozkojarzać, a nawet zakłócać pracę w studiu. W profesjonalnym środowisku audio zwykle stawia się komputer w innym pomieszczeniu, jednak my możemy zadbać o niwelację jego hałasu w inny sposób.
Przede wszystkim ciche chłodzenie – mam na myśli tutaj chłodzenie procesora i obudowę. Niestety cichsze rozwiązania na tym polu wiążą się z potrzebą wyłożenia większej gotówki, ale jeśli takową dysponujemy, na pewno będzie to opłacalny zakup.
Chłodzenie nie musi być wodne. Przy takich rozwiązaniach może nam nawet przeszkadzać dźwięk pompy.
Jeśli chodzi o chłodzenie procesora, polecam produkty firmy Noctua, a w przypadku obudów – Fractal. Te droższe obudowy są nawet obite w materiał tłumiący dźwięk.
2. Urządzenia peryferyjne
Interfejs Audio
Skoro mamy już złożony komputer, przed przystąpieniem do produkcji muzyki warto zaopatrzyć się (ba, nawet należy) w tzw. interfejs audio inaczej zwany zewnętrzną kartą dźwiękową.
Jest to niewielkich rozmiarów pudełko z wyjściami i wejściami, które umożliwi Ci kilka istotnych rzeczy wymienionych poniżej:
1. Podłączenie monitorów odsłuchowych.
2. Lepszą jakość dźwięku z uwagi na obecność lepszych konwerterów AD/DA, aniżeli te w standardowych kartach dźwiękowych.
3. Znaczne zmniejszenie opóźnienia przepływu sygnału dźwiękowego.
Monitory odsłuchowe
Nazwa może być zwodnicza, gdyż nie chodzi o monitor komputerowy, ale o dobrej jakości głośniki, które pozwolą Ci “monitorować” efekt Twojej pracy z jak najlepszym rezultatem. Tu zależy nam na jak najbardziej płaskiej odpowiedzi głośników oraz na tym, aby grały pełnym pasmem częstotliwości – od najniższych basów, po klarowną górę. Niestety, trzeba sobie od razu powiedzieć, że z malutkich monitorów nie uzyskamy pełnego brzmienia, gdyż do pełnej i jakościowej reprodukcji dźwięku (zwłaszcza dołu i góry) potrzebne są gabaryty. Nie zniechęcaj się jednak, gdyż od czegoś trzeba zacząć. Jeśli nie miałeś wcześniej do czynienia z monitorami odsłuchowymi, a jedynie przykładowo z głośnikami komputerowymi, praktycznie każdy model monitorów w rozsądnej cenie da Tobie dużą kontrolę podczas przygody z tworzeniem muzyki, czy obróbką audio.
Warto wspomnieć o tym, że słuchając przez monitory, nie tylko słuchamy sprzętu, ale i pokoju, w którym się znajdują. Warto zadbać, aby taki pokój był przygotowany akustycznie do pracy z monitorami (o tym później).
Producenci monitorów dzielą wersje swoich modeli na wielkość głośnika basowego (woofera), a najczęstszymi wersjami do wyboru są pięcio, sześcio, siedmio i ośmiocalowe. Oczywiście im większy głośnik, tym bardziej szczegółowy dźwięk, ale należy przede wszystkim dopasować wielkość do pomieszczenia. Przykładowo duże monitory z wooferem ośmiocalowym lub większym niezbyt sprawdzą się w malutkim pomieszczeniu.
Poniżej znajduje się lista kilku solidnych i najczęściej wybieranych modeli na początek:
Słuchawki referencyjne
Jeśli nie masz warunków na monitory studyjne albo Twój budżet pozwala Ci na zaopatrzenie się dodatkowo w słuchawki, warto dodać taki sprzęt do swojego arsenału. Będą służyć Ci między innymi do dokładniejszego dbania o szczegóły, czyli „monitorowania” pełnego pasma, zwłaszcza problematycznych dolnych rejonów. Słuchawki dzielą się na zamknięte, półotwarte oraz otwarte.
- Otwarte
Słuchawki otwarte charakteryzują się otwartą budową, która z jednej strony dopuszcza do naszych uszu dźwięki otoczenia, ale z drugiej nadaje całości szerszy obraz stereo, który bardzo poprawia naszą percepcję dźwięku.
- Zamknięte
Słuchawki zamknięte najlepiej sprawdzają się do prowadzenia odsłuchu podczas nagrywania, ale także do miksowania muzyki, gdyż pozwalają na kontrolę całego pasma i dobrze oddają basowe rejony. Minus jest taki, że ucho bardziej się męczy ze względu na słabą wentylację.
- Półotwarte
Słuchawki półotwarte to połączenie pierwszych dwóch wariantów. Pomimo swojej hybrydowej konstrukcji, jest to równie korzystny sprzęt, który jest dobrym punktem wyjścia.
Słuchawki półotwarte.
Godna, budżetowa propozycja na początek.
Zamknięte słuchawki dające pełny wgląd w monitorowane pasma częstotliwości.
Klasyczny, półotwarty model używany w studiach nagrań na całym świecie.
Kontroler MIDI
MIDI, czyli cyfrowy interfejs instrumentów muzycznych to w uproszczonej definicji sposób komunikowania się instrumentów muzycznych z komputerem. Pozwala to na bardziej naturalne wprowadzanie informacji muzycznych do komputera.
Kontrolery MIDI to przydatny sprzęt, lecz z początku jest on opcjonalny. Występują w różnych postaciach; może to być klawiatura zawierająca od 25 do 88 klawiszy albo mały panelik z pokrętłami. Wybór zależy od Twoich potrzeb. Cena takich urządzeń uwarunkowana jest oczywiście ilością i jakością funkcji.
Radzimy patrzeć raczej na bardziej znane firmy takie jak AKAI, Nektar, Alesis, Novation.
Dobry wybór na początek:
-Akai LPK25
-Nektar SE25
Dla osób z większym budżetem:
-Seria “M-Audio Oxygen”
Mikrofon
Mikrofon jest opcjonalnym elementem na początek. Wszystko zależy od tego, jaką muzykę chcesz tworzyć, czy będziesz nagrywać wokale albo efekty dźwiękowe. Najlepszymi rozwiązaniami do wokalu są mikrofony pojemnościowe. Są to wrażliwe konstrukcje z dużą membraną, co umożliwia szczegółowe nagranie. “Pojemnościówki” potrzebują dodatkowego zasilania +48 V (zasilanie fantomowe), więc należy się upewnić, że nasz interfejs audio jest wyposażony w taką funkcję.
Jak w przypadku każdego sprzętu w domenie audio, ceny mikrofonów są także proporcjonalne do ich jakości.
Polecane modele:
-Audio-Technica AT2020
-MXL 990/770
-Rode NT-1
3. Dodatki
Adaptacja akustyczna pomieszczenia
O co w ogóle chodzi z adaptacją akustyczną?
Wyobraźmy sobie, dźwięk jako falę, która wychodzi z naszych monitorów studyjnych i odbija się po pomieszczeniu. Sprzyja temu twardy materiał jak ściana, czy okno. Taka fala błąka się chwilę po pokoju i wraca do naszych uszu z innej strony, co zaburza nasz osąd i może nam się wydawać, że głośniki przykładowo “buczą” w niższym rejestrze.
Aby uniknąć tego typu problemów, na ścianach wiesza się specjalne panele wykonane z odpowiedniego materiału, dzięki którym dźwięk nie odbija się dalej.
Niestety panele akustyczne, zwłaszcza najwyższej jakości potrafią bardzo dużo kosztować.
Budżetowym rozwiązaniem jest rozwieszenie kilku gąbek akustycznych w strategicznych miejscach. O ile profesjonaliści odradzają tego rodzaju materiały, z doświadczenia wiem, że lepiej je kupić, niż dudnić monitorami w pustym pokoju. Jeśli nie stać nas także na gąbki, można sobie pomóc poprzez ustawienie szafki z książkami i innymi rzeczami tuż za naszą pozycją odsłuchu, gdyż jest to najbardziej wrażliwe miejsce w batalii akustycznej. Ogólna zasada w próbie otrzymania jak najlepszej odpowiedzi pokoju jest taka, że im bardziej wypełnimy go przedmiotami, tym lepiej i należy starać się unikać pustych ścian.
Program do muzyki i dźwięku (DAW)
No dobrze, wiesz już w jaki sprzęt się zaopatrzyć.
Tylko… co z oprogramowaniem? Potrzebny nam będzie tzw. DAW (Digital Audio Workstation), czyli program, w którym będziemy tworzyć nasze pierwsze dźwięki i utwory.
Wybór oprogramowania to kwestia mocno uzależniona od naszych preferencji. Niektóre z nich są prostsze, niektóre trudniejsze, ale mogą zawierać więcej opcji.
Który wybrać? O tym dowiesz się w kolejnym artykule.
