Grając na instrumencie, a przede wszystkim w zespole, na pewno nie raz przekonałeś(-aś) się o przydatności zapisywania pomysłów i rozpisywania ścieżek poszczególnych instrumentów. Często pojawiają się sytuacje, w których ktoś przyniesie jakiś motyw, ale reszta zespołu nie ma pomysłu na swoje ścieżki do niego. Albo ma, ale te pomysły nie są zbyt wyszukane – w końcu to pierwszy raz, gdy słyszą ten kawałek. Warto, żeby wtedy każdy miał możliwość wielokrotnego przesłuchania materiału na własną rękę. To właśnie umożliwia Guitar Pro 7!
Program ten jest prawdopodobnie znany dużej części pokolenia muzyków z pierwszej fali dostępu do internetu. Wielu z nas używało go przede wszystkim do pracy zespołowej nad utworami. Minimalizowaliśmy w ten sposób czas spędzony nad układaniem ścieżek swoich instrumentów na próbach, dzięki czemu można było go bardziej efektywnie wykorzystać, np. na zgrywanie całości. Jednak wydaje mi się, że przez młodszych muzyków ta aplikacja może być trochę mniej kojarzona, a przez wielu starszych być może zapomniana. Szczególnie że rekordy popularności biła piąta odsłona, która tak dobrze spełniała swoją rolę, że niejeden przestał się interesować nowszymi wersjami. Natomiast to właśnie ostatnia odsłona powinna wzbudzać największe zainteresowanie, gdyż łatwością użytkowania i funkcjonalnościami, które oferuje, bije na głowę swoje poprzedniczki.
Najnowsza wersja programu – Guitar Pro 7 zaskakuje nas możliwościami, których mnogość jest wynikiem wsłuchania się twórców w uwagi użytkowników. W dalszej części artykułu skupię się na dokładnym ich przedstawieniu, ale już na wstępie mogę nadmienić, iż oprócz rozpisywania swoich ścieżek i odsłuchiwania ich w lepszej jakości (i znacznie bardziej dającemu się modyfikować dźwiękowi), program pozwoli Ci na:
- podpięcie gitary do programu i nastrojenie jej,
- zaaplikowanie do niej tych samych efektów, których używasz w ścieżkach w programie,
- zablokowanie tabulatury przed przypadkową modyfikacją, czy nawet zabezpieczenie jej hasłem, co uchroni Cię przed osobami, które mogą potencjalnie ukraść i skopiować Twoje arcydzieło, nad którym spędziłeś(-aś) wszystkie wieczory przez ostatnie pół roku 😉
- dużo prostsze odnalezienie interesujących Cię funkcji, dzięki odświeżonemu i uproszczonemu interfejsowi.
Nie są to oczywiście podstawowe zalety programu. Przede wszystkim Guitar Pro jest narzędziem do rozpisywania ścieżek instrumentalnych, co daje naprawdę spore możliwości:
- pozwala zapisać swoje pomysły na partie instrumentów i sprawdzić, jak brzmią z innymi instrumentami, dzięki czemu nie musimy tego robić na żywo,
- daje możliwość zdalnego współtworzenia utworów, bez spotykania się zespołu w jednym miejscu,
- znacząco wspomaga naukę utworów już rozpisanych przez innych użytkowników,
- ułatwia poznanie zapisu nutowego i tabulatur, dzięki interaktywnemu zapisowi umożliwiającemu odsłuchanie zapisanych ścieżek,
- wszystkie rozpisane ścieżki można wyeksportować do pliku audio (m.in. mp3) czy MIDI, a same nuty lub tabulatury zapisać jako plik pdf, bądź je wydrukować.
Jak wygląda to w praktyce, najlepiej zobaczysz na poniższym filmiku:
Skoro już poznałeś(-aś) ogólne możliwości programu, czas zapoznać się z dokładniejszymi korzyściami, jakie ta aplikacja oferuje.
Interaktywny zapis nutowy
Co to oznacza? Każdą ścieżkę rozpisaną da się nie tylko odtworzyć i przesłuchać, ale nawet odizolować od pozostałych, spowolnić czy też zapętlić, co pozwoli Ci na dokładne zapoznanie się z partiami i opanowanie rytmiki utworu. Jest to funkcjonalność, dzięki której możesz bez większych problemów nauczyć się rozpisanych przez kogoś ścieżek, bądź rozpisać swoje, najczęściej metodą prób i błędów.
Rozpisując ścieżki instrumentalne w Guitar Pro, jak już wspomniałem wcześniej, oswajamy się z zapisem nutowym, dzięki temu, że po przede wszystkim, musimy z niego korzystać, aby zapisać odpowiednie długości dźwięków, a także możemy natychmiastowo odtworzyć to, co zapisaliśmy. Pozwala nam to sprawdzić, czy nasz zapis zgadza się tym, co jest w rzeczywistości grane, dzięki czemu uczymy się bardzo dobrze rozróżniać wartości rytmiczne oraz nabieramy ogólnego rozeznania w pisaniu nut i tabulatur. Dzięki tej funkcjonalności nie musisz zastanawiać się: jak dana część będzie brzmieć? czy dany fragment jest dobrze rozpisany? tylko po prostu sobie go odtwarzasz.
Rozpisywanie ścieżek
Jeśli teraz wydaje Ci się, że musisz znać zapis nutowy, żeby cokolwiek w tym programie zrobić, to nic bardziej mylnego! Przykładowo, rozpisując ścieżkę gitary, wystarczy, że będziesz znał(-a) tabulatury, czyli, innymi słowy, zapis składający się z 6 linii, które oznaczają struny, na których numerami oznaczone są progi, które chwytasz podczas gry. Jedyne, w czym potrzebujesz mieć rozeznanie (wystarczy bardzo ogólne), to wartości rytmiczne: nuty, pauzy, metrum. Natomiast tych możesz się nauczyć podczas korzystania z programu, ważne jedynie, abyś przynajmniej mniej więcej wiedział(-a), co one oznaczają. W przypadku instrumentów takich, jak perkusja tworzysz ścieżki, korzystając z pięciolinii i na odpowiednich wysokościach wstawiasz poszczególne elementy zestawu perkusyjnego. Jeśli nie będziesz w stanie znaleźć dźwięków na pięciolinii, to możesz skorzystać ze specjalnej ściągi, która pozwala Ci podejrzeć, gdzie znajduje się każda z części zestawu perkusyjnego, a następnie umieścić dzwięki w odpowiednim miejscu. Analogiczne podpowiedzi mozna uzyskać podczas korzystania z gitary i instrumentu klawiszowego.
Jeżeli chodzi o tworzenie ścieżek instrumentalnych, to program oferuje naprawdę wiele możliwości i przewiduje niemalże wszystkie, nawet najdziwniejsze pomysły, na jakie potencjalnie możesz wpaść. Poza rozbudowanymi możliwościami zapisania rytmu można zaznaczyć akcentowania, tłumienia, przydźwięki harmoniczne, podciągnięcia i wiele innych rzeczy, których samo wypisywanie zajęłoby dłuższą chwilę. Więc o ile jesteś świadomy(-a) tego, co robisz z instrumentem w danym motywie, to bez większego problemu będziesz w stanie przełożyć to na Guitar Pro. Oczywiście to jest program – nie człowiek – więc nie zawsze będzie to brzmiało tak, jak w rzeczywistości. Niemniej jednak brzmienie, które można uzyskać w programie, jest dość realistyczne i daje całkiem spory pogląd na to, jak dana partia będzie brzmieć, szczególnie z resztą instrumentów.
Jak masz swoje pomysły na utwory, to rozpisanie ich jest bardzo dobrym sposobem na usystematyzowanie tych ścieżek, a także zapisanie ich na przyszłość. Mając wyłącznie nagrania dźwiękowe i chcą wrócić do nich, prawdopodobnie będziesz musiał(-a) poświęcić chwilę, aby sobie przypomnieć (bądź wysłyszeć), jak dokładnie to grałeś(-aś). Jeśli masz przed oczami tabulaturę, to nie musisz na to tracić czasu, tylko od razu uruchamiasz pamięć mięśniową 🙂
Program można również wykorzystać do testowania ścieżek w różnych tempach. Znacznie ułatwia to podjęcie decyzji w sprawie finalnego tempa tworzonego utworu.
Praca w zespole
No i oczywiście, jeśli tworzysz w zespole, Guitar Pro niesamowicie ułatwi Waszą pracę – przesyłacie sobie nawzajem pomysły; każdy samodzielnie rozpisuje swoje ścieżki, a następnie wysyła je pozostałym. Potem zbieracie wszystko w całość, wprowadzacie ewentualne poprawki i macie gotowy utwór! A w najgorszym wypadku jest nad czym dyskutować 😉
Bez narzędzia tego typu, dopiero na próbie pojawia się możliwość porównania ścieżek i sprawdzenia, czy do siebie pasują. A w sytuacji, gdy któryś z członków zespołu nie ma swojej partii do końca opanowanej, nie można mieć pewności, czy ścieżki do siebie nie pasują dlatego, że po prostu nie pasują, czy może dlatego, że nie są dobrze zagrane.
Często też napotyka się problem komunikacji muzycznej: ktoś ma jakiś pomysł, ale np. nie umie go jeszcze przełożyć na instrument, a nucenie go niezbyt obrazuje innym, co chce przekazać. Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest rozpisanie go w programie, dzięki czemu znacznie łatwiej można zakomunikować reszcie co nam siedzi w głowie, co pozwoli na dalszą dyskusję nad kształtem tej ścieżki.
Natomiast przy tworzeniu utworów, często występują sytuację, w których ktoś przyniesie jakiś zarys utworu, ale reszta zespołu nie do końca wie, co z nim zrobić. Albo nawet inni mają jakieś pomysły, ale nie są one zbyt wyszukane – w końcu to pierwszy raz, gdy słyszą ten kawałek. Warto wtedy mieć możliwość osłuchania się z danym fragmentem, dzięki czemu łatwiej będzie wymyślić jakieś ciekawsze partie do niego. A już najlepiej, jeśli będzie można je przetestować bez angażowania czasu reszty zespołu. W ten sposób na kolejnej próbie będzie można się już skupić tylko na zagraniu swoich (już przetestowanych) ścieżek i sprawdzeniu, czy te pomysły odpowiadają pozostałym. Taką właśnie możliwość oferuje Guitar Pro.
Dzięki temu oprogramowaniu też nawet jeśli muzycy są daleko od siebie, mogą nadal tworzyć muzykę i wymieniać się pomysłami zdalnie. Wystarczy, że wszyscy muzycy rozpiszą swoje ścieżki w jednym pliku z całością utworu. Dzięki takiemu zabiegowi, każdy będzie w stanie wyeksportować sobie utwór do mp3 i ćwiczyć go sobie na własną rękę.
Częstym problemem jest także transpozycja utworu – czasem pojawiają się sytuacje, w których potrzebujesz przenieść ścieżki do innej tonacji (np. dlatego, że wokalista ma inaczej rozłożoną skalę głosu). Bynajmniej nie oznacza to, że będziesz musieć teraz przepisać całą ścieżkę na nowo. Jedyne co musisz zrobić, to wejść w ustawienia i wybrać o ile tonów w górę lub w dół chcesz przenieść cały utwór.
Nauka utworów
Nauka utworów za pomocą Guitar Pro jest także dużo łatwiejsza niż podczas korzystania z samych tabów (tabulatur). Dzięki dużej bazie użytkowników, w Internecie pełno jest utworów rozpisanych w formacie Guitar Pro (.gp5, .gpx, .gp). Aby je znaleźć, wystarczy wpisać w wyszukiwarkę nazwę utworu i dodać do niej frazę gp tab lub przeszukać strony typu gprotab.net czy też mysongbook.com, na której znajdziesz profesjonalne tabulatury przygotowane przez twórców Guitar Pro (próbki brzmieniowe tych ostatnich są do odsłuchania w odtwarzaczu poniżej).
Przykładowo, jeśli chcesz z zespołem opanować jakiś cover, to znalezienie pliku .gp z rozpisanymi ścieżkami instrumentów znacznie przyspieszy Waszą pracę. Na marginesie oczywiście zachęcam do słuchowej metody zaznajamiania się ze ścieżkami instrumentalnymi, co bardzo wspomoże Twój rozwój muzyczny. Ale jeśli potrzebujesz szybko nauczyć się jakiegoś numeru, to Guitar Pro będzie idealnym rozwiązaniem: szukasz w Internecie pliku z rozpisanym utworem, pobierasz go, otwierasz w programie i zabierasz się do nauki 😉
Kolejnym ułatwieniem w nauce utworów jest możliwość ustawienia sobie dowolnego tempa. Pozwala to na znacznie szybsze opanowanie utworu – jeśli oryginał jest zbyt szybki, to zwolnienie go zdecydowanie przyspieszy cały proces nauki.
Wyeksportuj efekty swojej pracy do plików
Dość istotną kwestią jest możliwość eksportowania tego, co zrobiliśmy w programie do:
- plików pdf bądź bezpośrednio do drukarki
- MIDI
- plików dźwiękowych: mp3, wav, flac i innych
Pierwsza opcja przydaje się, gdy potrzebujemy mieć naszą muzykę na papierze. Jest to szczególnie istotne dla osób grających bardziej klasyczne odmiany muzyki, które wymagają bieżącego śledzenia zapisu nutowego, a także studentom kierunków muzycznych, na których rozpisywanie nut jest codziennością. Program oferuje bardzo duże możliwości modyfikacji formatu zapisu, dzięki czemu z łatwością dopasujesz wygląd eksportowanego pliku do swoich preferencji. Myślę, że temat przydatności zapisu nutowego jeszcze nieraz zostanie poruszony na blogu.
Eksportowanie do MIDI jest bardzo wielkim plusem programu, gdyż pozwala to na przeniesienie utworzonych ścieżek do dowolnego innego programu do tworzenia muzyki. Jest to bardzo pomocne, jeśli samemu chcesz wymodelować brzmienie swoich ścieżek w bardziej zaawansowanym oprogramowaniu, które następnie możesz na przykład wypuścić jako wersje demo utworów, nad którymi pracujesz. Ta funkcja bardzo przydaje się też przy współpracy z ludźmi tworzącymi muzykę na innym oprogramowaniu.
Tworzenie plików dźwiękowych ze ścieżek w programie (pojedynczych oraz całościowego miksu) jest bardzo pomocną funkcjonalnością przy ćwiczeniach. Daje to naprawdę sporo możliwości. Dzięki temu możesz na przykład:
- wyeksportować utwór bez swojego instrumentu i sprawdzić, czy jesteś w stanie grać równo ze ścieżką,
- zapętlić i wygenerować plik z jednym fragmentem utworu, który pozwoli Ci na wypróbowanie różnych pomysłów na swoją ścieżkę do niego,
- zwolnić cały utwór i ćwiczyć w znacznie wolniejszym tempie niż na co dzień,
- dołożyć metronom, a także zaprogramować nabicie przed utworem.
Innym dobrym wykorzystaniem tej opcji będzie wyeksportowanie całego utworu dla wokalisty, który będzie mógł do niego ćwiczyć swoje partie.
Jak widzisz, program oferuje naprawdę wiele za kwotę 69,95€. Nie jest może najniższa stawka w stosunku do polskich warunków, ale możliwości, jakie to oprogramowanie daje, są moim zdaniem zdecydowanie warte wydania tej kwoty. Jeśli nie jesteś jeszcze przekonany(-a) do zakupu, to zawsze możesz wypróbować go za darmo przez 30 dni!
Kup lub pobierz wersję testową Guitar Pro
Mam w planie napisać także wprowadzenie do interfejsu programu. Daj znać, czy uważałbyś tego typu artykuł za przydatny. Jeśli będzie odzew, to potraktuję go priorytetowo.
